Met de kwestie van de contact tracing apps komt de problematiek rond privacy terug naar boven. Een geladen discussie, want we hebben allemaal 1984  van Georges Orwell gelezen en wensen niet dat 'Big Brother' ons in al onze bezigheden gaat volgen.

Anderzijds moeten we ook toegeven: we zijn verknocht aan al die digitale toepassingen. Wat zou ons leven zijn zonder internet, zonder smartphone, zonder Google, zonder Waze, zonder bol.com of Amazon, zonder YouTube of Netflix? Kunnen we nog wel zonder? Misschien is een corona-app toch wel nuttig, of verkiezen we onze privacy en onze vrijheid?

Feit is dat al die computers gegevens bijhouden van onze voorkeuren, van onze 'whereabouts', van onze contacten en wie onze vrienden zijn. Misschien luisteren de virtuele assistenten op je smartphone wel heimelijk mee naar al je gesprekken of kijken mee in je huiskamer via je webcam. Dat lijkt 'scary', maar het hoeft daarom niet noodzakelijk een catastrofe te zijn. Als we maar bewust blijven van de risico's en waakzaam voor misbruiken. Vandaar de zin van een degeljke GDPR regelgeving en AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming).

Maar ook kunstenaars kunnen een knipperlichtfunctie bieden en ons waarschuwen voor de risico's. Neem nu de internetkunstenaar Dries Depoorter, een West-Vlaming die nu in Gent woont. Met zijn verschillende projecten haalde hij de internationale media.

• TinderIn: op sociale media zetten mensen een profielfoto, om te tonen wie ze zijn. Via automatische herkenningssoftware doorzocht Depoorter profielfoto's bij Linkedin (professioneel) en Tinder (privé) op matching en zette beide foto's van dezelfde persoon naast elkaar. Zo laat hij zien dat we professioneel en privé een andere kant van onszelf laten zien. Om privacy redenen zijn de personen onherkenbaar gemaakt.

• Jaywalking: een installatie waarbij je kijkt naar live bewakingscamera’s aan kruispunten ergens in de wereld. Herkenningssoftware van Depoorter detecteert realtime als er iemand bij rood oversteekt. Dan krijg je de vraag voorgeschoteld of je deze inbreuk wil aangeven. Indien ja, wordt er een mail gestuurd naar een lokaal politiebureau met de foto als bewijsmateriaal.

• Quick Fix, een verkoopautomaat waar je voor enkele euros 'likes' voor je Instagram of Twitter kunt kopen, of Die with me, een app voor je smartphone die actief wordt van zodra je minder dan 5% batterij over hebt. Dan kom je in een internationale chatroom terecht met lotgenoten waarmee dan je laatste momenten online kan delen, een echte hit bij Apple Store blijkbaar.

In het project Long Faces dat Depoorter maakte samen met Douwe Dijkstra voor het Nederlands Film Festival Impakt, hekelen ze onze selfie-cultuur en de verplichting om telkens met een 'big smile' op een foto te verschijnen.

Naast deze grappige video bestaat de installatie ook uit een gehackt pasfotohokje waar je betaalt in functie van hoe triest je kijkt.

We staan er niet meer bij stil, maar wat gebeurt er eigenlijk met de data als we zeggen 'het zit in de cloud'? Dat vroegen Dries Depoorter en radiomaker Eva Moeraart zich af en ze creëerden een audio-installatie: Cloud Messenger, een moderne biechtstoel. Je kan er een bekentenis doen die dan ergens in de cloud opgeslagen wordt. Vervolgens zie je een wereldkaart met de plaatsen waar die bekentenis nog te beluisteren is, afhankelijk van waar in de wereld de server zich bevindt die je biecht heeft opgeslagen.

Bekijk deze reportage en interview over deze installatie die te zien was op de Expositie Luisterinstallaties van 30 sept t/m 05 nov 2016 in Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond.