Vandaag zetten we Constant Permeke in de spotlights. Er zijn verschillende redenen:

____

We blijven fan van ‘Het Kunstuur’, de tentoonstelling in de H. Geestkapel in Mechelen (nog tot 30 september), vooral omwille van de bijzondere format (zie ook reeds onze blog op 17 mei): je volgt een geprogrammeerde route doorheen de tentoonstelling, waarbij elk schilderij één voor één ingenieus uitgelicht wordt en een BV vertelt over zijn/haar bijzondere relatie met dat werk. Ook Permeke is vertegenwoordigd met 2 magistrale werken, die zijn oeuvre samenvatten: De visser en zijn vrouw (1922), Het zwarte brood  (1923)

"In donkere maar warme aardkleuren groeien eenvoudige boeren en vissers uit tot krachtig massief gebeeldhouwde reuzen."

Voor Permeke krijg je uitleg van Jo Demeyere. Hij vertelt je over de kunstenaar, wat hem drijft en wie zijn vrienden zijn. Klik op de foto  voor een korte impressie.

____

Het Permekemuseum in Jabbeke is terug open en te bezoeken mits vooraf inschrijven. En daarenboven is er, zoals vorig seizoen, elke vrijdagavond JazzyFridays@Permekemuseum, dit jaar te beleven vanuit je kot! Normaal vanuit de tuin, maar tijdens deze lockdown in Livestream. Vanavond, vrijdag 19 juni om 20:00, speelt Peter Verhelst als gitarist/udspeler, Anneleen Boehme op contrabas en als zanger en Yves Peeters op percussie. Te beluisteren via de facebookpagina van het Permekemuseum op deze link.

Het Permekemuseum of De Vier Winden is het woonhuis-atelier dat Permeke in Jabbeke liet bouwen. Journaliste Guinevere Claeys groeide er op, want haar ouders waren inwonende conciërges. ‘Ik heb uren zitten staren naar Permekes Marines, naar De Bedelaar, De Zaaier, Boer met Schop en dat verwoestende Het Afscheid.’

Uit een interview verschenen in de Standaard, 20 oktober 2012:

• Zevenentwintig jaar nadat de schilder er stierf, werd ik er geboren. Hij was de laatste die er voorgoed zijn ogen sloot, ik de enige die ze er voor het eerst open deed – daar in dat veel te grote, maar wondermooie, en uitgesproken vierkante huis, ergens tussen Brugge en Oostende. De kunstenaar had het eind de jaren twintig laten bouwen en het trefzeker ‘De vier winden' gedoopt – wat arrogant toch, in de volle crisistijd van toen, al zeker in het holst van West-Vlaanderen. Maar het was wel de waarheid: van op het dak kun je elk van de vier windrichtingen oneindig diep in de ogen kijken. Met je neus noordwaarts in de lucht, ruik je er zelfs moeiteloos de zee van zes kilometer verderop. Mijn broer en ik hebben vaak naar de einder staan turen, op dat dak, acht meter hoog aan de Gistelsteenweg 341 in Jabbeke. Of nog vaker en even hoog: vanuit de immense paardenkastanje, achteraan in die weldadige tuin van 2 hectare.

____

De Stad Oostende organiseert de tentoonstelling ‘Over Permeke. Met de klankkleur van een basviool’  in de Venetiaanse Gaanderijen van 6 juni tot en met 8 november 2020. De tentoonstelling focust op de relatie van de expressionist Constant Permeke met Oostende in zijn schilderkunst.

Constant Permeke (1886-1952), één van de hoofdfiguren in het Vlaamse Expressionisme, werd geboren in Antwerpen. Een groot deel van zijn leven bracht hij door in Oostende. Hij heeft er veel contact met Latemse kunstenaars zoals Frits Van den Berghe, Gust De Smet en Albert Servaes. Maar hij ontwikkelt een heel eigen stijl waarmee hij uitdrukking gaf aan zijn gevoelens bij het zien van het harde leven van de vissers en de boeren tijdens en na de 1e wereldoorlog. Zijn werken lijken zwaarmoedig omwille van de donkere aardkleuren en de vervormde figuren. Maar eerder wil hij de verbondenheid van de mens met de natuur uitdrukken, en het lot dat we allen ondergaan. En in het aanvaarden ervan zit net ook de diepere grond en de schoonheid van het leven.

Misschien zag je het reeds in de trailer: deze tentoonstelling toont de weg naar post-corona museumbeleving. Groepsrondleidingen met gidsen zijn niet meer mogelijk en bezoekers moeten een vastgelegd parcours afleggen. De klassieke audiotoursystemen zijn minder geschikt, want moeten voldoende ontsmet worden na elk bezoek.

Voor deze tentoonstelling is er een digitale rondleidingsapp gemaakt die je kan downloaden op je eigen smartphone via de ErfgoedApp uit de Playstore (Android) of Apple Store (iOS). Uiteraard breng je liefst je eigen oortjes mee, of koop er ter plaatse. Er is een app voor volwassenen en er is er ook ééntje voor gezinnen met kinderen. Die laatste heeft ook specifieke doe-opdrachten. Voor beide audiotours kroop Jan Decleir in de huid van de meester. Permeke vertelt hoe zijn werken tot stand komen, welke thema’s en problematieken hij wil aankaarten en met welke technieken hij schildert en tekent. Hij vertelt over zijn werk: ‘ik schilder niet zoals ik zag, maar zoals ik meende gezien te hebben’. (klik hier voor een impressie). 

Voor mensen met een auditieve beperking is er een visioguide app in Vlaamse Gebarentaal ook te downloaden via de Erfgoedapp.

Voor mensen met een visuele beperking gebruikt de expo de nieuwste voel- en luistertechnologie in een samenwerking met UD Projects/PictureLive. Acht kunstwerken werden geselecteerd en kunnen via audiodescriptie, voellijnen en -rasters beleefd worden. PictureLive zet visuele informatie om in een voelbare en hoorbare vorm:

• Op de afbeelding wordt in een transparante materie reliëf aangebracht. Voellijnen komen bovenop de omtrek van een figuur, voelrasters vullen vlakken op.

• Daarnaast stuurt een chip een signaal naar je smartphone waarop een geluidsfragment start met een beschrijving van wat je voelt.

Het gelijktijdig voelen en luisteren maakt het voor iemand met een visuele beperking mogelijk om zich te visualiseren wat er te zien is. Zie hier de video voor meer uitleg.