We hadden het er al over dat architectuurfilms niet altijd even boeiend zijn. Ze missen een stuk levendigheid. In onze post van 22 april zagen we hoe filmregisseurs Bêka & Lemoine dit aanpakken: ze volgen subtiel een toevallige bezoeker of bewoner in zijn/haar dagelijkse bezigheden en laten zo op een luchtige en humoristische wijze de architectuur van het gebouw zien.

Hier een gelijkaardig voorbeeld uit Portugal met de architectuurvideoclip: 'la visite de monsieur Hulot '  of 'Mr. Hulot's visit'.

Herinner je je nog monsieur Hulot? Hij was het hoofdpersonage uit een reeks films van Jacques Tati, een wat knullig en zwijgzaam typetje met zijn beige regenjas, zijn hoed en zijn pijp. Wellicht komen deze fragmenten uit zijn belangrijkste films, Les Vacances de mr Hulot, Mon oncle, Playtime en Trafic nog zeer bekend voor.

Het typetje stond later model voor Mr. Bean en bij ons voorde Man Van Melle, alhoewel die laatste wel meer kon praten.

Voor de architectuurclip reizen we naar Portugal, in de buurt van Porto, en meer bepaald de beroemde  ROTA DO ROMÂNICO of Romaanse Route. Deze voert langs 58 Romaanse monumenten, kerkjes, kloosters, torens, gelegen in het gebied van de rivieren Sousa, Tâmega en Douro. Het is de bakermat van de Portugese nationaliteit, want van hieruit heroverden adellijke families het grondgebied van wat nu Portugal is en vormden het om tot een christelijk koninkrijk. Religieuze orden gingen er zich massaal vestigen zodat er op een beperkte oppervlakte veel kerken en kloosters te vinden zijn.

In het stadje Lousada ging in 2018 een nieuw historisch museum open , het ‘Interpretation Centre of the Romanesque’, een studie- en belevingscentrum om het historisch-cultureel erfgoed van deze streek te bestuderen en aan het publiek te tonen. Het museum kreeg een zeer opmerkelijk hedendaags gebouw, ontworpen door de Portugese architecten spaceworkers.

Het betonnen complex lijkt op het eerste zicht helemaal het tegengestelde van romaanse architectuur. Alleen het rondboogportaal verwijst naar de romaanse stijlperiode. En toch zit er logica in het ontwerp.

• Verscheidene kubusachtige betonnen volumes zonder ramen liggen nogal willekeurig verspreid in een cluster. Een transparante onderbouw verbindt ze aan elkaar. De volumes symboliseren de diversiteit van de gebouwen langsheen de Romaanse Route, terwijl de glazen onderbouw verwijst naar de route zelf, die alles met elkaar verbindt.

• Ten opzichte van de natuurstenen romaanse monumenten werd hier gekozen voor een zandkleurig beton waarvan de houtbekisting nog goed zichtbaar is. Visueel sluit dit zeer goed aan bij de oude gebouwen, terwijl het nieuwe gebouw geen kopie wil zijn.

• De muren hebben geen ramen, zoals vele pre-romaanse gebouwen. Technisch waren ramen niet zo eenvoudig en het bleef ook lekker fris binnenin.

• De centrale lichtstraat van de onderbouw heeft een glazen plafond met onregelmatige nissen en glaspanelen. Die zien eruit als grote plaveitegels en moeten de bestrating van de route voorstellen. Vanuit deze lichtstraat zijn de aparte volumes toegankelijk die elk een verduisterde tentoonstellingsruimte vormen. Sommige van die ruimtes kregen een tongewelf, andere een puntgewelf en lijken zoop de binnenkant van een kleine kerk of kapel.

Maar nu is het tijd om monsieur Hulot te volgen die op onderzoek gaat en ons rondleidt in het gebouw.

M. Hulot's Visit I Interpretation Center of Romanesque from BUILDING PICTURES on Vimeo.